Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) là chương trình phát triển kinh tế khu vực nông thôn nhằm thực hiện mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Chương trình OCOP được triển khai trên phạm vi toàn quốc, dành cho các chủ thể tham gia là các thành phần kinh tế tập thể (Hợp tác xã, tổ hợp tác) và kinh tế tư nhân (doanh nghiệp, hộ sản xuất). Các cơ sở tham gia chương trình OCOP có thể tham khảo thực hiện theo quá trình dưới đây
I. QUÁ TRÌNH THAM GIA CHƯƠNG TRÌNH OCOP
Bước 1: Tìm hiểu về chương trình OCOP
Cơ sở cần tìm hiểu về chương trình OCOP, bao gồm các thông tin như: mục tiêu, yêu cầu, tiêu chí, quy trình,… Cơ sở có thể tìm hiểu thông tin trên website của chương trình OCOP, các tài liệu hướng dẫn, hoặc tham gia các khóa đào tạo, tập huấn do cơ quan quản lý tổ chức.
Bước 2: Xác định sản phẩm tham gia
Cơ sở cần xác định sản phẩm tham gia chương trình OCOP. Sản phẩm tham gia cần có các đặc điểm sau:
- Có lợi thế cạnh tranh so với các sản phẩm cùng loại trên thị trường.
- Có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có khả năng đáp ứng các yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm, chất lượng.
- Có tiềm năng phát triển, khả năng mở rộng thị trường.
Bước 3: Tự đánh giá sản phẩm
Cơ sở tự đánh giá sản phẩm theo bộ tiêu chí OCOP. Bộ tiêu chí OCOP bao gồm 3 tiêu chí chính:
- Tổ chức sản xuất: Đánh giá về quy trình sản xuất, quản lý sản xuất, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm,…
- Phát triển sản phẩm: Đánh giá về chất lượng sản phẩm, mẫu mã, bao bì,…
- Sức mạnh cộng đồng: Đánh giá về sự tham gia của cộng đồng, khả năng phát triển sản phẩm theo chuỗi giá trị,…
Bước 4: Đăng ký tham gia chương trình OCOP
Cơ sở đăng ký tham gia chương trình OCOP tại cơ quan quản lý cấp huyện. Hồ sơ đăng ký bao gồm:
- Phiếu đăng ký tham gia chương trình OCOP.
- Bản thuyết minh sản phẩm theo bộ tiêu chí OCOP.
- Hồ sơ chứng minh nguồn gốc xuất xứ sản phẩm.
- Các giấy tờ chứng nhận chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm,… (nếu có).
Bước 5: Tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm
Sản phẩm của cơ sở sẽ được tham gia đánh giá, phân hạng theo bộ tiêu chí OCOP. Đánh giá, phân hạng sản phẩm được thực hiện theo 3 cấp: cấp huyện, cấp tỉnh và cấp trung ương.
Bước 6: Nhận kết quả đánh giá, phân hạng sản phẩm
Cơ sở sẽ nhận được kết quả đánh giá, phân hạng sản phẩm sau khi hoàn thành các bước đánh giá. Sản phẩm đạt yêu cầu sẽ được cấp giấy chứng nhận OCOP.
Bước 7: Tiếp tục phát triển sản phẩm và xây dựng thương hiệu
Sau khi được cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP, các cơ sở cần tiếp tục phát triển sản phẩm và xây dựng thương hiệu.
Các cơ sở có thể tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm OCOP để mở rộng thị trường tiêu thụ.
Ngoài ra, các cơ sở có thể đăng ký tham gia các chương trình hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP của các bộ, ngành, địa phương.
II. LỢI ÍCH NHẬN ĐƯỢC KHI THAM GIA CHƯƠNG TRÌNH OCOP
Việc tham gia chương trình OCOP mang lại nhiều lợi ích cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh như:
- Tăng cường khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.
- Tăng cường khả năng tiếp cận các nguồn lực hỗ trợ phát triển sản phẩm.
- Tạo cơ hội mở rộng thị trường, phát triển kinh doanh.
Đối với các cơ sở chưa có kinh nghiệm tham gia chương trình OCOP, có thể tham khảo các dịch vụ hỗ trợ của các tổ chức, đơn vị có liên quan. Các dịch vụ hỗ trợ này thường bao gồm:
- Tư vấn, hướng dẫn về chương trình OCOP.
- Hỗ trợ đánh giá, phân hạng sản phẩm.
- Hỗ trợ phát triển sản phẩm, xúc tiến thương mại,…
III. Một số lưu ý khi tham gia OCOP
- Sản phẩm tham gia OCOP phải có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, được sản xuất theo quy trình đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm.
- Sản phẩm phải có tính đặc trưng, mang bản sắc riêng của địa phương.
- Sản phẩm phải có khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Chương trình OCOP là cơ hội để các cơ sở sản xuất, kinh doanh ở nông thôn nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh và phát triển kinh tế bền vững. Mỗi bước tham gia đều cần đến sự tập trung, nỗ lực và hợp tác với cơ quan quản lý và cộng đồng địa phương để đạt được mục tiêu tham gia Chương trình OCOP.
